Bắc Kạn được biết đến như là thủ đô của dong riềng, và từ những củ dong riềng tươi ngon và đồng đều nhất, miến dong Bắc Kạn xuất hiện trên thị trường với sợi miến dai ngon và mặt trong trẻo, đẹp mắt.
Đây là một thực phẩm được ưa chuộng bởi hương vị thanh mát và dễ ăn, đồng thời không chứa quá nhiều chất đạm và chất béo. Miến dong Bắc Kạn là một lựa chọn lành mạnh, phù hợp cho những người tuân thủ chế độ ăn kiêng, người mắc bệnh tiểu đường, người có vấn đề về cân nặng, và những người quan tâm đến sức khỏe của họ.
Miến dong là gì?
Miến dong, như tên gọi của nó, cho thấy một phần của nguồn gốc đặc biệt của loại miến này so với miến thông thường được làm từ gạo, miến ngô từ ngô, hay miến rau củ. Miến dong được chế biến từ một loại củ dại có tên gọi là dong riềng, một cây cỏ mọc hoang dại trên rừng. Trong thời kỳ kém khả năng tìm kiếm thực phẩm, ông bà ta đã phát triển cách làm miến từ củ dong riềng. Kết quả bất ngờ là miến dong có hương vị đặc biệt thơm ngon. Sợi miến này có màu vàng nhẹ và ngâm lâu cũng không bị mềm nát, vẫn giữ được vị ngọt độc đáo mà miến gạo không thể so sánh.
Nghề làm miến dong cổ truyền đã tồn tại tại Bắc Kạn từ lâu và bắt đầu từ xã Côn Minh thuộc huyện Na Rì. Tuy nhiên, chỉ vào những năm 80 của thế kỷ trước, nghề làm miến ở đây mới thực sự được đánh giá và phát triển. Thay vì chỉ tự cung cấp cho nhu cầu trong gia đình, người dân Bắc Kạn đã trồng cây dong riềng và chế biến sản phẩm miến dong để đưa ra thị trường rộng rãi hơn. Đây đã giúp sản phẩm miến dong Bắc Kạn ngày càng nổi tiếng và tiến xa hơn trên thị trường quốc tế. Một điểm đánh dấu quan trọng là vào năm 2022, sản phẩm miến dong Bắc Kạn đã được xuất khẩu vào thị trường Châu Âu và được công nhận và đánh giá tích cực.
Khi ăn miến dong bạn sẽ nhận nhiều điều bổ ích cho sức khỏe
Cung cấp protein cho cơ thể: Miến dong chứa đầy đủ tinh bột từ củ dong riềng, loại cây này có nhiều protein. Khi bạn ăn miến dong, bạn sẽ cung cấp cho cơ thể nguồn protein dồi dào.
Tốt cho người bị tiểu đường: Miến dong là lựa chọn tốt cho những người mắc tiểu đường, vì nó không chứa cholesterol, ít tinh bột. Nếu bạn tiêu dùng miến dong một cách hợp lý, nó có thể giúp kiểm soát lượng đường trong máu và hỗ trợ trong quá trình điều trị bệnh tiểu đường.
Hỗ trợ giảm cân: Miến dong được làm từ tinh bột, nhưng lại có tính mát, chứa nhiều chất xơ, không có chất béo và ít calo. Ăn miến dong thường xuyên có thể giúp bạn kiểm soát cân nặng một cách hiệu quả và giảm lượng calo tiêu thụ.
Cách sử dụng miến dong Bắc Kạn sao cho phù hợp
- Sử dụng để chế biến các món ăn kết hợp với rau, gia vị, thịt, hoặc hải sản.
- Nấu miến: Trước khi nấu, bạn hãy ngâm miến dong trong nước ấm từ 3-5 phút. Sau đó, nấu trong nước sôi khoảng 3 phút để sợi miến không bị cứng (miến có thể nấu lại 2-3 lần mà sợi miến vẫn giữ độ mềm).
- Xào miến: Trước khi xào, hãy ngâm sợi miến qua nước sôi để làm cho chúng mềm rồi sau đó tiến hành xào như các món ăn khác.
Cách sản xuất miến dong Bắc Kạn
Hồ hóa trong cách làm miến dong Bắc Kạn
Quy trình quá trình hồ hóa này chủ yếu là để chuẩn bị phần hỗn hợp tráng bánh. Để đảm bảo việc tráng bánh tạo ra các lớp bánh mỏng tốt nhất, việc chuẩn bị tinh bột cần phải được thực hiện một cách đồng đều, tránh tình trạng tinh bột kết lắng trong quá trình tráng bánh.
Để thực hiện quy trình này, bạn cần tuân theo các bước sau đây: Tương ứng với 6kg – 7kg bột, bạn sẽ cần sử dụng 5 lít nước lạnh để hòa bột. Sau khi đã hòa đều bột với nước, bạn sẽ tiếp tục thêm khoảng 70 lít nước sôi vào và khuấy đều. Sau đó, bạn sẽ có một dung dịch hồ sánh. Tiếp theo, hòa dung dịch này vào tinh bột ướt và khuấy đều. Sau đó, bạn tiếp tục thêm nước lọc sạch theo lượng cần thiết để có một dung dịch bột dạng sệt, sẵn sàng cho quá trình tráng bánh.
Tráng tạo mỏng và hấp chín trong cách làm miến dong
Sau khi đã hoàn thành xong bước chuẩn bị dung dịch để tráng bánh, bạn tiếp tục vào công đoạn tráng bánh.
Việc tráng bánh đòi hỏi tạo ra những lớp bánh mỏng với độ dày từ 1mm đến 1,2mm.
Để thực hiện công việc tráng bánh này, bạn cần sử dụng một chiếc nồi có kích thước từ 40cm đến 60cm, tuỳ thuộc vào độ dài của sợi miến mà bạn lựa chọn kích thước nồi phù hợp.
Quá trình nấu bánh hoàn tất bằng cách sử dụng hơi nước. Khi đun nóng nước và tạo ra hơi, bạn đem bánh ra để chín bằng hơi nước. Sau đó, bánh sẽ được phơi khô, và đây là cách để tạo ra những sợi miến dong.
Miến dong Bắc Kạn xuất ngoại
Bắc Kạn đã nắm bắt được cơ hội thị trường châu Âu thông qua trao đổi và hợp tác với Đại sứ quán Việt Nam và Hội người Việt Nam tại Cộng hòa Séc. Sau quá trình này, tỉnh đã xác định Hợp tác xã Tài Hoan, xã Côn Minh, huyện Na Rì là đối tác xuất khẩu miến sang châu Âu và đã cung cấp nguồn lực đáng kể để hỗ trợ Hợp tác xã này hoàn thiện nhà máy chế biến. Tỉnh đã hỗ trợ 2 tỷ đồng để Hợp tác xã mua sắm máy móc, trang thiết bị, nhà phơi miến… Điều này đã giúp tăng công suất chế biến từ khoảng 10 tấn miến/năm lên hơn 300 tấn/năm.
Theo Giám đốc Hợp tác xã Miến dong Tài Hoan, vào tháng 8/2020, Hợp tác xã đã xuất khẩu 5,3 tấn miến dong sang Séc với tổng giá trị đơn hàng gần 15.000 USD. Vào tháng 5/2021, họ tiếp tục xuất khẩu thêm 10,5 tấn miến dong sang thị trường Séc với tổng giá trị đơn hàng hơn 29.000 USD. Trong năm 2022, Hợp tác xã Tài Hoan tiếp tục xuất khẩu gần 10 tấn miến dong nữa sang châu Âu.
Hiện nay, miến dong của Hợp tác xã Tài Hoan đã đạt chứng nhận OCOP 5 sao cấp quốc gia, là sản phẩm duy nhất của Bắc Kạn đạt được danh hiệu này. Sự thành công của một hợp tác xã thuộc vùng xa, do đồng bào dân tộc thiểu số làm chủ, có khả năng đưa sản phẩm đến thị trường khó tính châu Âu đã tạo ra một động lực lớn cho nghề trồng và chế biến miến dong của Bắc Kạn.
Miến dong Bắc Kạn là đặc sản vừa thơm ngon, vừa bổ dưỡng được sản xuất theo quy trình nghiêm ngặt. Nếu gặp mặt hàng này hãy mua về thưởng thức hoặc làm quà cho người thân nhé.
